,,On" to książka dziwna, niepokojąca, niewygodna ale bliska. Opowiada o świecie tuż obok, o epoce, która minęła zaledwie chwilę.
Kraków, prawdopodobnie Nowa Huta, lata 80-te i wczesne 90-te. Rodzi się Śpik. Chłopiec nieprzystosowany, inny, oderwany od szarej rzeczywistości, wręcz w niej się rozpływający i przez nią się prześlizgujący. Nie jest bystry, inteligentny, przebojowy. Nie rozumie do dookoła niego się dzieje. Szkolne, klasowe popychadło, wieczny kozioł ofiarny, ktoś kogo większość za wszelką cenę stara się unikać. Taki jest i taki musi funkcjonować w zmieniającej się rzeczywistości.
,,On" to nie tylko opowieść o niedostosowaniu i wyalienowaniu. To także opowieść o samotności i niezrozumieniu. Śpik nie jest bohaterem, którego się lubi, którym się inspiruje. On jest wyrzutem sumienia. Bolesną świadomością, że obok są ludzie, których z premedytacją ignorujemy, wypieramy ich ze swojej świadomości, nie pozwalamy aby weszli w naszą codzienność. Oni jednak cały czas są obok.
Ale ,,On" to każde trochę smutna, trochę nostalgiczna podróż w czasie do lat 80-tych i 90-tych. Na karku znowu czuć oddech szkoły tamtego okresu. Surowość nauczycieli, ich wymagania ale przede wszystkim wewnętrzne międzyuczniowskie podziały i na stałe przypisane role. Ktoś musi być przywódcą, klasowym błaznem, kujonem, klasową pięknością. W tej przypadkowej grupie każdy dostał raz na zawsze swoje miejsce, z którego nie ma ucieczki. Każdy działa w ramach, w których został umieszczony. Śpik jest na końcu tego łańcucha, podąża za innymi, ponosi za nich ofiary, jest wykorzystywany. Właśnie z jego perspektywy najlepiej widać jak bezwzględne i okrutne są to podziały.
Powieści Zośki Papużanki nie da się przeczytać lekko i szybko o niej zapomnieć. Jest bolesna, burzy spokój, wywołuje niechciane uczucie dyskomfortu. Ale paradoksalnie przez to też uwrażliwia, uczy empatii, otwiera oczy na tych, których już perfekcyjnie nauczyliśmy się ignorować. Jest powieściowym wyrzutem sumienia i nawet jeśli nie czujemy sympatii to bohaterów, to nie umiemy wobec nich przejść obojętnie.
p.s. WYZWANIE 2022 - Przeczytaj tyle ile masz wzrostu: 138,8 cm - 2,3 cm = 136,5 cm.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz